Baanbrekend onderzoek KU Leuven schetst onthutsend beeld van de economische impact van residentiële vergunningstrajecten in België
We zien al enkele jaren de doorlooptijd van onze vergunningstrajecten toenemen. We klagen deze problematiek consequent aan op publieke fora, events en sprekersgestoelte. Toch hebben we het gevoel dat de ‘sense of urgency’ niet echt begrepen wordt. De betaalbaarheid van wonen ligt ons na aan het hart. Het sterkt ons dan ook dat in een nieuw onderzoek van de Federatie van Algemene Bouwaannemers, uitgevoerd door de KU Leuven (in samenwerking met Ideaconsult), is gebleken dat residentiële vergunningstrajecten in België niet alleen bijzonder complex en tijdrovend zijn, maar ook gepaard gaan met aanzienlijke economische kosten en juridische onzekerheid.
De gemiddelde duur van een vergunningstraject in Vlaanderen ligt rond 28,5 maanden en kan oplopen tot 65,5 maanden of meer. In de studie worden tal van factoren geïdentificeerd die de slaagkans en doorlooptijd positief of negatief kunnen beïnvloeden, zoals gerelateerd aan de locatie waar het project wordt gerealiseerd, de complexiteit van de (lokale) regelgeving én een aantal specifieke buurtkenmerken (de zogenaamde ‘NIMBY-effecten’).
Is er dan voordeel te halen uit een geoptimaliseerd vergunnings- en beroepstraject? Een significante bevinding is dat zelfs een bescheiden reductie van slechts één maand in de gemiddelde doorlooptijd in Vlaanderen, een aanzienlijke economische meerwaarde van 9,4 miljoen zou opleveren. Stijgt de slaagkans van vergunningstrajecten met 10% dan geldt diezelfde meerwaarde.
De KU Leuven creëerde uit het onderzoek een tool die door ondernemingen kan worden aangewend om de specifieke impact van de doorlooptijd en slaagkans van het vergunningstraject op hun project te berekenen. Dit kan nuttig zijn in het kader van een kosten-baten analyse en om een inschatting te maken van risico’s die zich tijdens het project zouden kunnen voordoen.
Het debat moet blijvend gevoerd worden en ook nu zijn een aantal aanbevelingen geformuleerd. Zo is de modernisering van nationale en regionale vergunningsprocedures prioritair, waarbij een redelijke termijn dient gerespecteerd en stappen gezet naar concrete tijdslijnen met bindende termijnen. Dit is bv. mogelijk door een duidelijk aanspreekpunt bij de vergunningverlenende overheid te creëren, stedenbouwkundige voorschriften te voorzien die zowel helder als toegankelijk zijn, de reguleringscomplexiteit verminderen, meer vaste overlegmomenten in te voeren met steden en gemeenten om eventuele onduidelijkheden sneller uit te klaren, … Het is belangrijk om te investeren in de versterking van de lokale stedenbouwkundige kennis en meer ondersteuning te bieden, door hogere beleidsniveaus, aan steden en gemeenten, rekening houdend met de bij de groeiende complexiteit van het bouwproces.
Laten we werk maken van een efficiënt vergunningstraject dat ten goede komt aan overheid, bouw- en vastgoedsector, maar vooral aan de consument die van een groter aanbod kan genieten aan een lagere prijs.
Voor meer detail over de studie van de KU Leuven in samenwerking met IdeaConsult en in opdracht van FABA, surf naar Baanbrekend onderzoek KU Leuven schetst onthutsend beeld van de economische impact, doorlooptijd en slaagkansen van residentiële vergunningstrajecten in België – Faba.